เศษถ่านชิ้นเล็กๆ
โดยปรกติจะไม่สะดวกในการนำไปทำเป็นเชื้อเพลิง
ส่วนใหญ่จะถูกนำไปทิ้งไม่ได้ประโยชน์ใดๆ
จริงๆ
แล้วเศษถ่านเล็กๆ
นี้สามารถใช้เติมลงในดินที่ใช้ในการเพาะปลูก
เป็นวัสดุในการปรับปรุงบำรุงดินที่ดีที่สุดในโลก
ที่บ้านผู้เขียนมีกิจกรรมที่ทำให้เกิดผงถ่านชิ้นเล็กๆ
อยู่หลายอย่างเช่น
เผาเศษไม้ที่มีอยู่ทั่วไปในสวน
หรือการกลั่นน้ำมันจากขยะพลาสติก
เนื่องจากเตาที่ใช้ต้มกลั่นน้ำมันเป็นเตาชีวมวล
ซึ่งผลพลอยได้ของเตาชีวมวลคือถ่านชิ้นเล็กๆ
ดังรูปข้างต้น
อุปกรณ์ที่ใช้ทำถ่านอัดแท่ง
เรื่องราวที่เราจะคุยกันในครั้งนี้
จะเป็นเรื่องของการนำเศษถ่านชิ้นเล็กๆ
นี้มาทำเป็นถ่านอัดแท่งสำหรับใช้เป็นเชื้อเพลิงหุงต้มในครัวเรือน
ซึ่งอุปกรณ์ที่จะนำมาใช้ทำถ่านอัดแท่งเป็นอุปกรณ์ง่ายๆ
ที่มีส่วนประกอบดังนี้
- โครงอุปกรณ์ยิงกาวหลอด
- ท่อ พีวีซี ขนาดท่อนิ้วครึ่ง ยาว 10 ซ.ม.
- น็อตตัวผู้ขนาดยาวกว่า 10 ซ.ม.
- แผ่นพลาสติกกลม เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ นิ้วครึ่ง หรือพอใส่ในท่อพีวีซีได้ และเจาะรูตรงกลางพอให้ก้านน็อตสอดเข้าไปได้ จำนวน 2 ชิ้นสำหรับปิดหัวปิดท้ายท่อ
วัสดุทำถ่านอัดแท่ง
- เศษถ่านชิ้นเล็กๆ 3 ก.ก.
- กาวแป้งเปียก (กาวแป้งมัน) พอประมาณ (แป้งมัน 2 ขีด น้ำ 500 ซี.ซี.)
วิธีทำ
การทำถ่านอัดแท่งจะมีขั้นตอนง่ายๆ
อยู่ 4 ขั้นตอนคือ
- การเตรียมเนื้อถ่าน
- การผสมถ่านผงกาวแป้งเปียก
- การทำถ่านอัดแท่ง
- การตากถ่านอัดแท่ง
ขั้นตอนที่
1
การเตรียมเนื้อถ่าน
นำเศษถ่านมาตำหรือป่นให้เป็นผง
ขั้นตอนที่
2
การผสมถ่านผงกับกาวแป้งเปียก
กาวแป้งเปียกที่จะนำมาใช้ทำจากแป้งมันผสมน้ำมากน้อยตามต้องการ
(ไม่มีสูตรตายตัว)
แล้วนำมาตั้งไฟจนสุกดี
ถ้าต้องการให้กาวแป้งเปียกอยู่ได้หลายวัน
ให้ใส่สารส้มลงในน้ำแป้งมันเล็กน้อย
นำกาวแป้งมันลงในผงถ่านทีละน้อย
แล้วคนให้เข้ากัน ลองใช้มือปั้นดู
ถ้าผงถ่านจับตัวเป็นก่อนได้
ถือว่าใช้ได้
แต่ถ้ายังเป็นผงอยู่ให้ใส่กาวแป้งเปียกเพิ่มจนกว่าจะปั้นเป็นก้อนได้
ขั้นตอนที่
3
การทำถ่านอัดแท่ง
เมื่อผสมกาวแป้งเปียกกับผงถ่านจนได้ที่แล้ว
เราจะนำมาอัดเป็นแท่งต่อไป
โดยใช้อุปกรณ์ที่เตรียมไว้
โดยนำแผ่นพลาสติกกลมที่เตรียมไว้
1
แผ่นใส่น็อตแล้วเลื่อนมาให้สุดที่หัวน็อต
แล้วนำไปใส่เข้าไปในท่อพีวีซีให้แผ่นพลาสติกกลมที่ปลายด้านหนึ่งของท่อพีวีซี
นำถ่านยัดใส่ในท่อพีวีซีจนเต็ม
อาจจะใช้ไม้ซีหรือไม้ตะเกียบกระทุ้งช่วยให้เนื้อถ่านแน่นและเต็มท่อพีวีซี
เมื่อยัดถ่านลงในท่อพีวีซีจนเต็ม
ให้นำแผ่นพลาสติกกลมอีกชิ้นหนึ่งใส่ที่ก้านน็อตเลื่อนไปจนปิดท่อพีวีซีอีกฝั่งหนึ่ง
นำชุดทำถ่านอัดแท่ง
(ท่อพีวีซี)
ใส่เข้าไปในเครื่องบีบกาว
กดเลื่อนแกนบีบกาวจนพอแน่น
จากนั้นนำชุดทำถ่านอัดแท่งออกจากเครื่องบีบกาวเพื่อนำถ่านอัดแท่งที่ทำออกไปตากแดด
ขั้นตอนที่
4
การตากถ่านอัดแท่ง
วิธีนำถ่านอัดแท่งออกจากอุปกรณ์อัดถ่าน
จะเริ่มจากใช้มือหมุนก้านน็อตให้รอบ
แล้วดึงก้อนถ่านออกจากท่อพีวีซี
จากนั้นใช้มือจับขอบแผ่นพลาสติกกลมฝั่งที่อยู่หัวน็อตวางให้ด้านที่เป็นเกลียวของน็อตอยู่ด้านล่างแล้วเขย่าเบาๆ
ก้อนถ่านอัดแท่งจะค่อยๆ
ไหลลงจนพ้นก้านน็อต นำไปตากให้แห้ง
ช่วงที่ถ่านยังไม่ได้สีดำของก้อนถ่านอัดแท่งจะติดมือ
แต่เมื่อแห้งแล้วจะไม่มีสีดำของถ่านติดมืออีก
ถ่านอัดแท่งที่ได้จะลักษณะที่แกร่งพอสมควร
ให้ความร้อนที่แรง และนาน
และไม่ค่อยมีควัน
ข้อควรระวัง
ถ่านอัดแท่งที่ใช้กาวแป้งเปียกเป็นตัวประสาน
เมื่อแห้งได้ที่แล้ว
ควรเก็บรักษาไว้ไม่ให้ถูกน้ำ
เพราะจะทำให้ก้อนถ่านร่อนเป็นผง
แต่ก็สามารถนำไปอัดเป็นก้อนถ่านได้อีก
